EMDR Ψυχοθεραπεία
Τι είναι η ψυχοθεραπεία με τη μέθοδο EMDR;
Η EMDR ψυχοθεραπεία αποτελεί μια επιστημονικά εγκεκριμένη μέθοδο απευαισθητοποίησης και επεξεργασίας ψυχικών τραυμάτων με τη χρήση του σώματος.
Τα αρχικά EMDR προέρχονται από τον αγγλικό όρο Eye Movement Desensitization and Reprocessing. Στα ελληνικά, ο όρος αποδίδεται ως «Απευαισθητοποίηση και Επανεπεξεργασία μέσω Οφθαλμικών Κινήσεων».
Πρόκειται για μια ψυχοθεραπευτική προσέγγιση που συνδυάζει αρμονικά στοιχεία από διάφορες αποτελεσματικές θεραπευτικές προσεγγίσεις όπως:
- τη γνωσιακή-συμπεριφορική προσέγγιση,
- την ψυχοδυναμική προσέγγιση,
- τη διαπροσωπική θεραπευτική προσέγγιση, και
- τη σωματική ψυχοθεραπεία.
Τι περιλαμβάνει η θεραπεία EMDR;
Η θεραπεία EMDR ενεργοποιεί τους μηχανισμούς αυτοΐασης του εγκεφάλου, διευκολύνοντας την επεξεργασία και θεραπεία του ψυχικού τραύματος.
Περιλαμβάνει τη χρήση αμφίπλευρων ερεθισμάτων των οφθαλμών, της αφής ή και της ακοής κατά την ενεργοποίηση δύσκολων αναμνήσεων και συναισθημάτων.
Οι αναμνήσεις και τα συναισθήματα αυτά επηρεάζουν αρνητικά την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων που βιώνουν έντονα ψυχολογικά συμπτώματα. Τα συμπτώματα μπορεί να έχουν σχέση είτε με μεμονωμένα τραυματικά επεισόδια είτε με χρόνιες δύσκολες συγκυρίες.
Μέσω δομημένων θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ειδικά σχεδιασμένων ώστε να ενισχύουν τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα, επιτυγχάνεται η συστηματική επεξεργασία τραυματικών εμπειριών και η σταδιακή απελευθέρωση από τα έντονα συναισθηματικά φορτία που τις συνοδεύουν.
Πόσες συνεδρίες ψυχοθεραπείας EMDR χρειάζονται;
Η μέθοδος EMDR είναι μια δομημένη θεραπευτική διαδικασία που πραγματοποιείται σε οκτώ φάσεις:
- Στην πρώτη φάση γίνεται η λήψη του ιστορικού. Ο ψυχοθεραπευτής αξιολογεί την ετοιμότητα του θεραπευόμενου να προχωρήσει στην ψυχοθεραπεία και αναπτύσσει ένα θεραπευτικό πλάνο. Επίσης, προσδιορίζονται οι πιθανοί στόχοι για επεξεργασία τραύματος με EMDR.
- Κατά τη διάρκεια της δεύτερης φάσης, διδάσκονται τεχνικές χαλάρωσης και απεικόνισης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διαχείριση συναισθηματικής δυσφορίας.
- Οι φάσεις τρία έως έξι αποτελούν τις φάσεις θεραπευτικής επεξεργασίας. Κατά τη διάρκειά τους, ο θεραπευόμενος εστιάζει την προσοχή του σε στρεσογόνες αναμνήσεις, ενώ παράλληλα καλείται να παρακολουθήσει διεστιακά ερεθίσματα. Αυτά τα αισθητηριακά ερεθίσματα ενισχύουν τις συνειρμικές διαδικασίες, με αποτέλεσμα ο θεραπευόμενος να βιώνει αλλαγές σε γνωστικό, συναισθηματικό και νευροφυσιολογικό επίπεδο.
- Η έβδομη φάση της θεραπείας περιλαμβάνει την καταγραφή ενός ημερολογίου από τον θεραπευόμενο κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Στόχος είναι να καταγραφεί οποιοδήποτε σχετικό υλικό ή σκέψη προκύψει. Το ημερολόγιο λειτουργεί παράλληλα και ως υπενθύμιση των τεχνικών αυτορρύθμισης και χαλάρωσης που έχουν διδαχθεί.
- Η θεραπεία ολοκληρώνεται με την αξιολόγηση της προόδου που έχει επιτευχθεί και την εγκαθίδρυση θετικών μοτίβων συμπεριφοράς για το μέλλον. Θέτονται, έτσι, οι βάσεις για την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας του θεραπευόμενου.
Κάθε φάση της θεραπείας ενδέχεται να διαρκέσει περισσότερες από μία συνεδρίες, ανάλογα με τις ανάγκες του ατόμου. Ο συνολικός αριθμός των συνεδριών που θα χρειαστεί κάποιος εξαρτάται από τη φύση και τη χρονιότητα του τραύματος, την ψυχική ανθεκτικότητα του ατόμου, καθώς και άλλους παράγοντες.
Σε ποιες περιπτώσεις είναι αποτελεσματική η συγκεκριμένη μέθοδος ψυχοθεραπείας;
Η μέθοδος ψυχοθεραπείας EMDR έχει εφαρμογή σε ένα ευρύ φάσμα περιπτώσεων.
Ενδεικτικά, αντιμετωπίζει με επιτυχία:
Μετατραυματικές διαταραχές κάθε είδους (λ.χ. PTSD, συναισθηματικά τραύματα από ατυχήματα, φυσικές καταστροφές, απώλεια)
Φοβίες, κρίσεις πανικού και αγχώδεις διαταραχές
Κατάθλιψη και συναισθηματική παραμέληση
Αυτοκαταστροφικές σκέψεις ή συμπεριφορές (λ.χ. εξαρτήσεις, συμπεριφορές που συνδέονται με τραυματικά ερεθίσματα)
Πρώιμες τραυματικές εμπειρίες στην παιδική ηλικία
Πένθος και δυσκολίες διαχείρισης απώλειας
Ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές προσωπικότητας και γενικά διαταραχές προσωπικότητας
Ψυχολογικές επιπτώσεις σε περιπτώσεις χρόνιου πόνου ή σοβαρών ασθενειών